Başlangıç en sıkıntılı aşamalardan biridir. Şöyle bir modellere baktığınızda sivrisinek gibi duran en çirkin uçakların ısrarla önerildiğini görürsünüz. Estetik harikası ikinci dünya savaşı uçaklarının ise kesinlikle uygun olmadığını söylerler. Siz almışken iyisi olsun, göze güzel görünsün, uçururken zevk alayım istersiniz. Her kafadan bir ses çıkar aklınız karışır ve nadiren doğru bir başlangıç yaparsınız. Bir de elektrikli model mi patlar motorlu model mi diye çelişkiye düşerseniz cehalet mutluluktur demeye başlarsınız. Birinin size şunu yap demesi en çok ihtiyacınız olan şeydir ama herkes kendi yaptığını söyler ve sizin için neyin uygun olduğunu nadiren düşünürler.
Şimdi bundan sonrasında aşama aşama uçak seçimini yapmaya çalışalım. Bazı yerlerde seçenekler sunacağım, bazı yerlerde ise o kadar özgür olamayacaksınız.
Patlar motorlu mu elektrikli mi?
Önce kesin kurallara bakalım
Yaşınız 11 den küçükse biraz daha beklemek uygundur. 11-15 arası ise kesinlikle elektrikli bir model tercih edin. 16 ve daha yukarı yaştaysanız aşağıdakilere göre karar verin
Elektrik motorlu | Patlar motorlu |
Elim tornavida tutmaz, bilgisayar başında büyüdüm | Yetenekliyimdir, ufak tefek tamir işlerini hallederim, evde pense tornavida gibi aletler var |
Arabam yok | Arabam var |
Çevrede geniş boş bir arazi yok | Çevrede yerleşim yerlerinden uzak, zemini düzgün açıklık alan var veya böyle bir yere gidebilirim |
Evin bir kenarında montaj, onarım yaparım | En azından kapalı balkonu kullanırım veya daha geniş atölye tarzında bir yerim var |
Yakıttan yağdan pastan hoşlanmam, egzoz kokusunu motor sesini sevmem | Motor sesini severim. Egzoz kokusu falan önemli değil. Elime bulaşan birdamla yağlı yakıtı temizlemek için ıslak mendil taşımam. |
Aceleci adamım pili bağlayıp uçmam lazım. | Uğraşmaktan keyif alırım. Motora yakıt çek ayar yap gibi işler hoşuma gider. |
Şimdi bu tablo karar vermenizde yardımcı olmuştur. Birini yapan diğerini yapamaz diye bir kural yok. Benim gibi patlar motorlu ile başlayıp, kışın yağmurda çamurda pist kullanılmaz hale gelince statda uçurmak için elektrikli de kullanabilirsiniz. Elektrikliyle başlayıp daha sonra patlat motorlularla da tanışabilirsiniz. Önemli olan şu anda size en uygun nedir ona karar vermeniz.
Şimdi gelelim uçak seçimine
Hem patlarlı hem elektrikli için mutlaka olması gereken ortak noktalar:
- Üstten kanatlı olmalı. Bu şekilde dengeli ve kontrolü kolay olacak.
- Dihedral olmalı. Uçak yana yattığında kendiliğinden yere paralel olmaya çalışacak.
- Kanat profili yarım damla olacak. Bu şekilde daha fazla süzülebilecek. Semi simetrik kanatlı modeli de tercih edebilirsiniz ama biraz daha kontrolü zor olur.
- Havada rahatça görebileceğiniz kadar büyük olacak. Başlangıçta modeli istediğiniz yere götürmekte zorlanacaksınız. Sizden uzaklaşması halinde pozisyonu görebilmeniz önemli. Bu konuda detaya gireceğim.
- Trainer(eğitim) tipi bir model olacak. Yani scale(ölçekli), akrobasi, 3D tipi modeller olmayacak. Çeşitli satış sitelerinde bir çok model için açıklamalar vardır. Maalesef genellikle “başlangıç için uygundur” şeklinde bir yanlış yönlendirme bulunur. Sizin başlayacağınız model trainer tipi olmalıdır. Akrobasiye geçmek için de kullanılan alttan kanatlı eğitim modelleri vardır. Almayı düşünürseniz 1. maddeye tekrar bakın.
- Önden tekerlekli olacak. Başlangıçta uçağı yerde kontrol etmek için yönlendirici tekerleğin önde olması uygundur. Patlarlı model seçtiyseniz bu çok önemli. Elektrikli modellerde ise o kadar önemli değil. Şu anda başlangıç için satılan elektrikli modellerin tamamına yakını arkadan tekerlekli ve hiçbir sıkıntı yaratmıyor.
Şimdi uçağın büyüklüğüne karar verelim. Büyük uçağı uçurması daha kolaydır. Küçüldükçe dengesizleşir.
Elektrikli model seçecekseniz kanat açıklığının 100cm den az olmaması uygundur. Uçuş mesafeniz 300m ile sınırlı olacağından 100-130 cm arası modeller yeterlidir. Mümkün olan en büyük modeli almanız uygun olur.
Patlar motorlu için 40 lık veya 60 lık olarak sınıflandırılan modellerden seçebilirsiniz. Daha büyükleri gereksizdir. 40 lık modeller arasında kanat açıklığı 160 cm civarında olanlarda seçenek fazladır. Yine 40 lık olarak adlandırılan ama 130 cm civarında kanat açıklığı bulunan modellere takacağınız motor fazla güçlü gelecek kontrolü zorlaştıracaktır. Yine de alınabilir. 60lık modellere karar verirseniz çok daha az bir model arasında seçim yapmak zorunda kalacaksınız. Bu nedenlerle önerim 40lık bir modeldir.
Rengine siz karar verin. Tabi alırken rengini değiştir deme şansınız yok. Burada önemli olan uçağı havada net görebilmenizdir. Uçağın altının koyu renk olması kanat üstünün altından farklı olması önemlidir. Tuttuğunuz takımın rengi havada uçağı net görmenizi sağlamayabilir. Güneşin batışına yakın hakim olan renkler modelinizi net görmeyi zorlaştırabilir.
Burada yazılanlar genellikle okumak istediğiniz türden bilgiler içermiyor. Hayalinizdeki modeli öneremediğim için üzgünüm ancak doğru olan budur. Eğer bir modeli uçurmak istiyorsanız doğru bir başlangıç, sizi o modele götürecek en kestirme yoldur. Uçağınızı alıp montajı tamamladığınızda hiç de öyle çirkin bir model olmadığını göreceksiniz. Ama bu çirkin modele sakın aşık olmayın. Bir süre sonra her tarafı onarım görmekten tanınmaz hale gelecek. Sizi sonraki modellerinize hazırlayarak görevini tamamlamış olacak. Başlangıçta alacağınız bu model sizin ilk model uçağınız olacak. Diğer modellerinizi daha sonra alacaksınız.
Ben kendi uçağımı kendim yapacağım nereden başlayacağımı bilmiyorum diyorsanız haklısınız. Gerçekten yanlış bir yerden başlıyorsunuz. Model inşa etmenin binlerce detayı var. Yanınızda gerçekten tecrübeli (kendi yaptığı bir modelin başarılı şekilde uçtuğu görülmüş) biri varsa olabilir. Ama genellikle seyirci olursunuz yapım aşamasında. Şimdi kafanızdakini unutup bu yazıyı baştan okuyun.
Bu yazı size ARF(Almost Ready to Fly: hemen hemen uçmaya hazır) veya RTF(Ready To Fly: uçmaya hazır) türden bir model almanızı sağlamak için yazıldı. ARF modellerde sadece gövde satılır. Motor, tüm elektronik aksam, pervane ayrıca alınır. ARF modellerin bazılarında kanat iki parçadır siz birleştirirsiniz. Kuyruk parçaları da tarafınızdan yapıştırlır. İniş takımları vidalanır. Yakıt deposu bağlantıları yapılır, yerine yerleştirilir. Kontrol boynuzları hareketli yüzeylere vidalanır, kontrol telleri yerleştirilir. Servolar yerlerine takılır. Motor yerine vidalanır ve ancak uçuşa hazır hale gelir. İşte buna hemen hemen uçmaya hazır denilir ki aslında yapılması gereken bir sürü ince iş vardır. RTF modelleri aldığınızda yakıt dışında ayrıca birşey almanıza gerek yoktur. Modelin türüne göre birçok montaj yapılmış olarak gelir. Ancak yine de kanat, kuyruk bölümlerini yapıştırmanız gerekmektedir. Montaj ile ilgili bilgiler Uçak Montajı başlığında detaylı olarak yazılmıştır.